Օգտվելով դարձվածաբանական բաարաններից՝ գրավոր բացատրե՛ք հետևյալ դարձվածքների իմաստները․

Տեղը կորցնել -Ամբողջովին կործանել, հիմնովին ոչնչացնել,

պատմության անիվը հետ շրջել -Պատմության ընթացքը՝ զարգացումը
հորիզոնում ամպեր կուտակվել — Հասարակական-քաղաքական կյանքում սպառնալից իրադարձությունների՝ խռովության՝ պատերազմի նախանշաններ երևալ
աղուհացով — Հյուրասեր, աղուհացը չմոռացող, անդավաճան
անունը մրոտել — Հանել,կոտրել, վարկաբելել.
պյուռոսյան հաղթանակ -Չափազանց մեծ կորուստներով հաղթանակ
աշխարհից կտրվել — աշխարհը չզգալ
աշխարհով մեկ — ամենուր
սև գործ — չարագործություն, չար գործ
աչքը հանել -թշնամուն պատժել
բաբելոնյան աշտարակաշինություն — Ըստ բիբլիական առասպելի, Բաբելոնում երկնահաս աշտարակ կառուցելու փորձը
դանակը ոսկորին հասնել — համբերությունունից հանել, հուսահատեցնել
զենք վերցնել — կռիվ անել, սկսել կռվել, պատերազմի դուրս գալ
զենքը ձեռքին -զինված
սուր բարձրացնել -կռվի ելնել
ընդհանուր լեզու գտնել -որևէ հարցի շուտ իրար հետ համաձայնության գալ
թակարդն ընկնել — Դավի՝ նենգության զոհ դառնալ
թիկունք դարձնել -փախչել, փախչելով նահանջել
թրի տակով անցնել -հնազանդվել, մեկի իշխանությանը ենթարկվել
քավության նոխազ -ուրիշի մեղքերը քավելու համար անմեղ զոհ
թուր թրի տալ — կռվել
թևերը փռել -Տարածվել, ծավալվել, տիրել, տեղ գրավել
սրի քաշել-սպանել, կոտորել
իրար տակ փորել- իրար բամբասելով՝ վարկաբեկել
ծնկի իջնել-ենթարկվել, խոնարհվել, հնազանդվել
քարավան կտրել-գողանալ, թալանել
հրապարակ իջնել -հանդես գալ, ասպարեզ իջնել, սկսել հասարակական կամ գրական-գիտական գործունեություն
հրի ու սրի մատնել -կոտորել, բնաջնջել
սև ցուցակ -Քաղաքականապես անվստահելի անձանց գաղտնի ցուցակ՝ անհրաժեշտության դեպքում համապատասխան հաշվեհարդարի համար
ձեռնոց նետել — Մենամարտի հրավիրել
ճամփա բացել -արգելքները՝ խոչընդոտները հաղթահարել, ուղի հարթել, առաջադիմության՝ առաջընթացի
հնարավորություններստեղծել
մեղք գործել — անցանք կատարել, մեղավոր լինել
մեջք ծռել -ենթարկվել, հնազանդվել
մթնոլորտը շիկանալ — լարված իրավիճակ ստեղծվել
մեռած հոգի-մարդ ովջևականորեն ինչ -ոոր մի տեղ աշխատող՝ ապրող է հաշվվում
մի մարդու պես - միասին, միահամուռ կերպով
երկաթե բռունցք՝ կրունկ՝ գարշապար -երկաթե կրունկ
նիզակ ճոճել — սպառնալ, հոխորտալ
պատիվը գցել — պատվազրկել, հեղինակազրկել
սառը պատերազմ -կապիտալիստական երկրների իմպերիալիստական շրջանների թշնամական-զավթողական
քաղաքականությունը ՍՍՀՄ-ի և սոցիալիզմի մյուս երկրների նկատմամբ
ուժի դիրքերից-զենքի ուժով սպառնալ
ավելորդ մարդիկ — ավելորդ մարդ, պակաս
կարմիր դրոշակ - Հեղափոխությանմասնավորապես ՍՍՀՄ պետական դրոշակը։
հետքի վրա ընկնել -հետքը գտնել, հայտնաբերել
կարմիր տեռոր - թշնամիներին ոչնչացնելը
հարկի տակ դնել -հարկատու դարձնել, ստիպել որ հարկ վճարեն
ժողովրդի ձայն -հասարակական կարծիք
երկաթի օրենք -զենքով սպառնալ՝ վախեցնել

Առաջադրանք

1. Տրված նախադասություններում երկրորդական նախադասությունները գտիր և փոխակերպիր դերբայական դարձվածի։

2. Տրված նախադասությունների երկրորդական բաղադրիչը փոխակերպիր դերբայական դարձվածի։

1․Հենց այսօր դու գործ կստանաս, և համաձայնելով՝ վաղվանից կսկսենք աշխատել։
Մեզ մոտ աշխատանքի անցնողները հենց սկզբից պարտավոր են պատասխանել իմ մի քանի հարցերին։
Դասերից հետո ժամեր էի անցկացնում Վենետիկի՝ աշխարհի լավագույններից մեկը համարվող հայտնի գրադարանում։
Երևի Միհրդատը չէր զգացել իր խոսքերով ամենից առաջ ինձ վիրավորելը։
Ամեն ինչ աղոթքով չես կարող անել չնայած տատիս՝ միշտ աղոթքի զորությանը ապավինելը։
Քսանհինգ տարեկան չլինելով՝ հասցրել է երկու գյուտ արտոնագրել։
Չե՞ք նեղանում այսպես համարձակ խոսելուցս։
Գաբրիելը չէր թաքցնում իր՝ ինչ֊որ կասկածելի անձանց հետ կապված լինելը։