Վարժություն 1։ Գտնե՛լ, թե որ բառերի կազմության ժամանակ է կատարվել է ձայնավորի հնչյունափոխություն։

Միջնապատ- մեջ , միություն, գինեգործ- գինի, կիսալուսին- կես, թիավարել, վիպասան- վեպ, շինարարություն, հիվանդասենյակ, գիրանալ- գէր, գիտուն- գէտ, վիրահատել, վիճահարույց,գիսավոր- գես, հիանալի, լիություն, զինագործ, սիրավեպ- սեր, դիմաքանդակ- դեմ, կինոթատրոն։
Վարժություն 2։ Գտնե՛լ, թե որ բառերի կազմության ժամանակ է կատարվել ի ձայնավորի հնչյունափոխություն։
Հնադարյան- հին, տնական,- տուն, ջրավազան- ջուր, ընչաքաղց, ըղձական- իղձ, ընկուզենի, ազնվական- ազնիվ, գնորդ, վեհապանծ, մտաբերել- միտ, լեռնագործ, հիմնադիր, լրագրեր- գիր, աղավնյակ, վիրակապ- վերք, քմային, գարեհաց, ճգնել, թրթիռ, գունագեղ, միջանկյալ- մեջ,նշաձև- նուշ, գրակալ- գիր, թխամորթ- թուխ, կրաման- կիր, նմանատիպ, սրտակից- սիրտ:
  Վարժություն 3։ Գտնե՛լ, թե որ բառերի կազմության ժամանակ է կատարվել ու ձայնավորի հնչյունափոխություն։
Բրդոտ-բուրդ, կարմրախայտ- կարմիր, բվեճ, թմբեր- , ըմպանակ, գնացուցակ, ջրամբար, նշանագրություն, տնական, գթալ, ժողովրդական, խճուղի, խմբակային, մրգահյութ, խնկարկել, տրտնջալ, ոսկեգույն, սրել, գրականություն, աշխարհագրական, լրաբեր, ցորենահատ, առվակ, մթնել, դյուրահալ, հնձել:
Վարժություն 4։ Գտնե՛լ, թե որ բառերի կազմության ժամանակ է կատարվել ը ձայնավորի հնչյունափոխություն։
Տնակ- տուն, մանկական- մանուկ, ծանրամարտ, մանրադրամ, մտադրություն- միտք, մեղրահաց, կիսակառույց- կես, փոքրություն, լրատվական- լուր, քաղցրահամ, սանրել, ընձուղտ, եզրաշերտ, լիտրաչափ, գլխաշոր-գլուխ, ցուցափեղկ, վագրաձի, լուսավորություն, դստրիկ- դուստր, կպրագույն- կուպր, լայնություն, բարձրություն, ծաղկաման- ծաղիկ, մետրանոց, ծաղրանկար, սրամիտ- սուր, ժանրային։
 Վարժություն 5։ Գտնե՛լ, թե որ բառերի կազմության ժամանակ է կատարվել երկհնչյունի հնչյունափոխություն։
Բուսական, հրեղեն, աստղանիշ, գուրծունեություն, ձնծաղիկ, նվիրատվություն, ալրաղաց, անկյունաչափ, բնավեր, գունատ, ձկնաբուծարան, դռնակ, եղջերափող, միութենական, մանկական, սառցարան, մրցավազք, մատենագիր, բուրավետ, հրակայուն, մշակութային, տարեվերջ, արնանման, առօրեական, այգեպան, մթերային, զգուշություն:

Ժամանակակից հայերենում ա, ի, ու ձայնավորների գրությունն ու արտասանությունը
հիմնականում համապատասխանում են, ուստի ուղղագրական դժվարություններ
չեն առաջանում, օրինակ՝ այգի, իմաստ, ուրախ և այլն։ Ուղղագրական
դժվարություններն առնչվում են է, ը, օ ձայնավորների գրությանը։
1. Արտագրե՛լ՝ ըստ անհրաժեշտության լրացնելով է կամ ե։
Այգետ, այժմէական, անէական, անպատեհ, առեջ, առօրէ…ական,
անվրեպ, գոմէշ, գրեթե, դողէրոցք, ելևէջ, երբևէ, երբևիցէ,
էլեկտրաէներգիա, էմալէ, ինչև.խէ, ինչևիցէ, լայնեկրան, խեցի, կրետ,
հէկ, հապճեպ, հիպոթեզ, հյուլե, հնէաբան, մանանեխ, մանրէ,
միջօրէական, որևէ, որևիցե, պոեմ, սեթևեթել, վայրէջք, տիեզերք,
տոթակեզ, տրիոլէտ, քրիստոնէական։

2. Արտագրե՛լ՝ ըստ անհրաժեշտության լրացնելով օ կամ ո։
Ականջօղ, ամանորյա, ամենօրյա, անօգնական, անօթևան, անորոշ,
ապորինի, արծաթազօծ, բացօթյա, բնօրրան, գազօջախ, գիշերուզոր,
գիշերօթիկ, զորք, լավորակ, կեսօր, հանապազորդ հանապազորյա,
Հոգս, հոդս ցնդել, հոտնկայս, մեղմօրոր, մեղմորեն, միօրինակ,,
նախօրոք, ոսկեզօծ, ջրօրհնեք, վաղորդայն, վաղօրոք, տասնօրյակ,
տարորոշել, տափօղակ, օրըստօրե, օրորել։

3. Արտագրե՛լ՝ ըստ անհրաժեշտության լրացնելով ը տառը։
Ակնդետ, ակընթարթ, անակնկալ, անընդհատ, առընթեր,
առնչվել, գույնզգույն, դասընթաց, դասընկեր, երկընտրանք,
ինքնստինքյան, լուսընկա, խոչընդոտ, կորընթարդ, համնկնել,
հյուրընկալ, ձեռնտու, ճեպընթաց, մերթընդմերթ, նորընտիր,
որոտնդոստ, սրընթաց, ունկնդիր։