Հոգեբանական մանիպուլյացիան սոցիալական, հոգեբանական ներգործություն, սոցիալ-հոգեբանական ֆենոմեն, ձգտում փոխել այլ մարդկանց ընկալումը կամ վարքագիծը թաքնված, կեղծ կամ բռնի գործելակերպով Որպես կանոն՝ այդ մեթոդները հիմնվում են մանիպուլյատորի հետաքրքրությունների վրա, ուստի կարող են համարվել շահագործող, անարդար և էթիկայի նորմերից դուրս։ Հոգեբանական գրականության մեջ մանիպուլյացիա տերմինը ունի երեք նշա­նա­կու­թյուն։ Առաջինն ամբողջությամբ փոխառված է տեխնիկայից և հիմնականում կի­րառ­վում է ինժեներական հոգեբանության և աշխատանքային հոգեբանության մեջ։ Երկրորդ ի­մաստը փոխառված է բարոյագիտությունից (էթոլոգիա). այստեղ մանիպուլյացիայի տակ հասկանում ենք «կենդանիների կողմից շրջակա միջավայրի բաղադրիչների ակտիվ տեղաշարժը, առավելապես դիմացի, ավելի հազվադեպ՝ հետին վերջույթների մաս­նակցությամբ, ինչպես նաև այլ ազդակների»։ Այս երկու իմաստներով «մա­նի­պուլյացիա» տերմինը կարելի է հանդիպել հոգեբանական գրականության մեջ, սկսած 20-ական թվականներից։ Իսկ 60-ական թվականներից այն սկսեց կիրառվել նաև երրորդ իմաստով, այս անգամ փոխառված քաղաքագիտական աշխատանքներից։